Pagina's

maandag 13 augustus 2012

Amateur-genealoog, of wat daarvoor doorgaat.

Ik doe aan stamboomonderzoek en men noemt mij amateur-genealoog. klik. Een beetje groot woord voor wat ik doe vanachter mijn computer.

Een jaar of dertig geleden heeft mijn tante opdracht gegeven aan een bureau haar stamboom te onderzoeken. Iemand van zo'n bureau moest dan het hele land door om allerlei archieven te bezoeken. Met moeite kreeg men dan vijf of zes generaties op papier.

Nu zit ik achter de computer en ik ga naar Genlias. Daarin zitten de geboorte- trouw- en overlijdensaktes van de Nederlanders. Typ maar eens in bij 'achternaam': Oranje Nassau. Klik op de laatste persoon en kijk maar eens wat er bij het beroep van vader en vader overledene staat. Zo kun je ook de namen van je grootouders of overgrootouders intypen.
Er is wel een restrictie en dat heeft te maken met de privacywetgeving: de betreffende persoon moet wel 100 jaar geleden geboren zijn, of 75 jaar geleden getrouwd, of 50 jaar geleden overleden .
De akten zitten erin vanaf 1813. Toen heeft Napoleon Bonaparte bepaalt dat iedere Nederlander een achternaam moest krijgen en dat er een afdeling Burgerlijke Stand moest komen op het gemeentehuis zodat de gegevens van ieder in Nederland wonende persoon vast kwam te liggen voor de eeuwigheid.
Dus waar een bureau er vroeger weken over deed, kun je het nu in een aantal uren zelf voor elkaar krijgen.

Vóór die tijd moesten geboorte (doop), huwelijk en overlijden (begrafenis) bijgehouden worden door de kerk, Dat wil dus zeggen de Nederduitsch Gereformeerde Kerk. Registratie in andere kerken werd wel gedoogd maar het was niet rechtsgeldig. Dan moest je ook nog naar het gerecht of de schout.

Vóór 1813 had iedereen een achternaam zoals hij of zij die wenste. Neem nou Barbara, geboren in 1720. Barbara was een veel te mooie naam voor een boerendochter, dus dat werd Bartje, of Bartjen, of Bartie. Haar vader heette Jan. Zij noemde zich Bartje Jans, of Bartje Janse, of Bartje Jansen, of Bartje Jansdr. Het kon allemaal. Ze kon waarschijnlijk niet lezen of schrijven, dus de schrijfwijze was afhankelijk van de persoon die haar naam neerschreef.
Haar vader en dus ook zij woonden op een boerderij met de naam "Zandheuvel". Ze kon zich dus ook noemen:  Bartje van Zandheuvel, of Bartje van de Zandheuvel, of Bartje van den Zandheuvel, of gewooon Bartje Zandheuvel. Maar ook Bartje Janse van de Zandheuvel, of allerlei andere variaties. Maar we zijn er nog niet.
Bartje trouwde met boer Gijsbert. Hij woonde op de boerderij "De Klaverweide". Nu noemde ze zich Bartje van/van de/van der Klaverweide. Of ook weer met haar vaders naam Bartje Janse van der Klaverweide en de variaties daarop.
Wil je dus je voormoeder Barbara uit 1720 zoeken, dan moet je googelen bij een van de volgende combinaties: Barbara/Bartje Jans/Janse/Jansen/Jansdr van/van de/van den/van der of zonder van Zandheuvel/Klaverweide.

Mensen gingen vroeger eerder dood dan nu. Het kon dus zomaar gebeuren dat onze Barbara weduwe werd en hertrouwde. Je raadt het al: ze kon zich gewoon weer anders gaan noemen.

Sommige mensen hadden wel een achternaam. Bijvoorbeeld Van der Heiden. Makkelijk, zou je denken maar op hoeveel verschillende wijzen kun je Van der Heiden wel niet schrijven: Heiden, Heijden, Hijden, Heide, Heijde, Heyde, Heyden, of zelfs Van der Rijden.

Gegevens van voor 1811 kun je vinden op internet. Honderden, zo niet duizenden mensen hebben al een stamboom uitgezocht en deze gepubliceerd op internet. Met veel gezoek en geduld kun je daaruit putten en zelf vanuit je woonkamer een stamboom maken.












Geen opmerkingen:

Een reactie posten