Pagina's

woensdag 4 september 2013

Joechteren

Op deze blog kwam ik het woord joechteren weer eens tegen. Een woord dat ik misschien veertig of vijftig jaar niet meer gehoord had. Het is een woord uit het Saksich dialect, in Oost-Nederland. Mijn vader gebruikte dat woord altijd als de 7 kinderen weer eens (onnodig) veel kabaal maakten, al dan niet stoeiend of bekvechtend: "Hou op met dat joechteren!" Het vreemde is dat hij verder toch geen dialect sprak maar wel een woord uit het dialect overnam waar geen goed Nederlands equivalent voor is. Net als bijvoorbeeld de woorden krang en nölen.

Grappig, als kind hoor je een woord veel. Dan kom je in omgeving waar het nooit gebruikt wordt en vergeet je dat je het woord ooit eens gekend hebt. Dankzij internet hoor je dan een andere oosterling het woord gebruiken en komen de herinnering weer boven.

Al googelend kwam ik het woord vaker tegen met maar liefst 54 hits.
Hier: : als nevenvorm van juichen in Saksische dialecten, in de betekenis van uitgelaten vrolijk zijn,
Hier: wild rondlopen, jakkeren, luidruchtig stoeien
Hier: uitgelaten vrolijk zijn, stoeien, geen maat in luidruchtigheid kennen.
Verder bleek dat het woord vooral in Overijssel en de Achterhoek bekend is. In het Saksische dialect dus. Ik woonde als kind op de Veluwe, waar dit dialect ook gesproken werd.

Kent u het woord joechteren? In welk deel van het Saksisch dialectgebied werd/wordt het gebruikt?

11 opmerkingen:

  1. Nee, joechter nooit. Noch de Polletjes, maar die epibreren soms dat het een lust heeft. Maar nölen, daar kan ik werkelijk niets van bakken.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Nölen betekent kletsen, zwammen, ouwehoeren, onzin praten, enz. In dit artikel waar het geschreven wordt als naölen, wordt het woord gebruikt: (http://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Google%2B (3e alinea). Je moet wel Saksisch (in dit geval Achterhoeks) kunnen lezen.

      Verwijderen
  2. ik had er nog nooit van gehoord.

    Hier in het dorp gebruikt men het woord: ruchten
    en de betekenis is: onkruid wieden / tussen de tegels het groen weg halen..
    --
    Ik gebruikte het woord een keer in een andere omgeving en men keek me bevreemd aan (hihi) dus men vroeg wat dat betekende..
    Ik heb het op Internet nergens terug kunnen vinden. Blijkbaar gebruikt men in sommige streken ook woorden die niet bestaan ?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik had dus nog nooit van het woord ruchten gehoord. Dit soort woorden bestaan wel, jij gebruikt het toch! Maar vaak zijn ze plaats- of familiegebonden.

      Verwijderen
  3. Grappig woord wat mij doet denken aan de term jachten. Bedankt voor de verwijzing naar dat leuke blog. Daar ga ik vaker lezen. Is het familie van je?

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Nee, geen familie. Ik ben er eens een keer terechtgekomen en ik vond het ook een leuke blog. Ik lees hem al lange tijd. Hij staat ook ik mijn lijst met blogs.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Dan ken ik het als het plat-Arnhemse muilen. 'Zit niet zo te muilen.'

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Nooit van gehoord, maar ik associeerde het ook meteen met jachten...
    Leuk die dialecten!

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Nooit van gehoord ! Ik ben wel bekend met Bargoense woorden ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik heb er nog nooit eerder van gehoord.
    Wel grappig en ook dat je het uitgezocht hebt.
    Knuf
    Wil

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Ken het woord ook, het is heel moeilijk te omschrijven.
    Het geeft meer het gevoel weer van degene die het uitspreekt, komt er vermoedelijk op neer dat het ongepast gedrag is wat op dat moment niet prettig overkomt.
    Als je niet in de stemming bent voor luidruchtig gedrag, wat bij een gezin met 7 kinderen veel voor kan komen.
    Naar buiten is de beste remedie om je energie kwijt te raken.

    BeantwoordenVerwijderen