Mejuffrouw

Het was eind jaren zestig. Ik was een jaar of negentien. Met Annie, één jaar ouder dan ik en kort daarvoor getrouwd, was ik bij de slager. Annie werd geholpen en een andere winkelbediende vroeg aan mij: "Kan ik u helpen, mevrouw?"
Toen we weer buiten stonden zei Annie tegen mij: "Wat een eer, hè? Ze noemde je mevrouw!"

Zo was het toen nog.  Een getrouwde vrouw was een mevrouw en een ongetrouwde vrouw was een (me)juffrouw. En de maatschappelijke status van een mevrouw was hoger dan een juffrouw.

In de jaren zeventig werden er onder andere door de invloed van het feminisme, steeds meer vraagtekens gezet bij het onderscheid tussen de aanspreekvorm van een getrouwde en een ongetrouwde vrouw.  Per slot van rekening werd dat onderscheid ook niet gemaakt bij mannen. Waarom dan wel bij vrouwen? En waarom moest er standsverschil zijn tussen getrouwde en ongetrouwde vrouwen?

Ongetrouwde vrouwen noemden zich steeds vaker mevrouw en werden ook steeds vaker zo aangesproken. Ik noemde mezelf dus ook mevrouw, hoewel (nog) niet getrouwd. Alleen hardnekkige oude jonge juffrouwen bleven zichzelf juffrouw noemen en wensten ook op die manier aangesproken te worden.
Mevr. en mej. werden afgekort tot mw.

Toch ging het allemaal niet zo vanzelfsprekend. Tot in de jaren 80 noemde het Ministerie van Buitenlandse Zaken ongetrouwde medewerksters nog mejuffrouw.

Midden jaren 80 was ik in Nieuw-Zeeland. Ergens moest ik toen mijn naam en adres opgeven. Miss of Mrs. werd er gevraagd. Hè, wat??!! Ik realiseerde me niet dat het verschil nog niet overal verdwenen was (en nog steeds niet is).

Vanmiddag werd er ik in een reactie aangesproken door de Heer van Stand met mejuffrouw.  Leuk, maar wat ben ik nu eigenlijk? Eerst was ik een mejuffrouw. Toen ik trouwde werd ik een mevrouw. Toen ging ik scheiden. Werd ik toen weer een mejuffrouw of bleef ik mevrouw? Ik had toch een man aan de haak geslagen, al had ik hem weliswaar weer weggestuurd.