Hyperacusis

Wikipedia zegt onder andere:
"Hyperacusis is overgevoeligheid voor bepaalde externe geluiden.
Mensen zonder hyperacusis kunnen bepaalde (luide) geluiden hinderlijk vinden. Maar mensen met hyperacusis ervaren daarentegen veel meer geluiden als te sterk, onaangenaam of zelfs pijnlijk omdat hun tolerantie voor geluid is afgenomen. Hun gehoor werkt in veruit de meeste gevallen normaal, maar blijkbaar worden geluidsimpulsen te sterk verwerkt door de hersenen, waardoor alle of sommige geluiden vaak als (te) luid worden waargenomen en geëvalueerd. Voor deze mensen zijn heel gewone geluiden vaak niet te verdragen. Te denken valt aan het doortrekken van een toilet, het gerammel van de afwas, schreeuwende kinderen, een muziekje enz.
Bij sommige mensen doet dit soort geluiden zelfs pijn aan of in de oren.
Hyperacusis kan een begeleidend symptoom zijn bij autisme."

Veel mensen met autisme, maar niet allen, hebben last van hyperacusis. Voor mezelf kan ik zeggen dat het meer en meer speelt naarmate ik ouder word. Men zegt, maar dat kan ik niet bepalen, dat het geluidsniveau voor een autist vele malen (10x?) sterker is dan voor een niet-autist.

Veel mensen met autisme, maar hier ook niet allen, hebben geen geluidsfilter. Alle omgevingsgeluiden komen op dezelfde sterkte binnen. Ze kunnen geen geluiden uitfilteren op belangrijkheid. Niet-autisten kunnen verschillende geluiden horen en zich afsluiten voor het ene geluid en zich concentreren op het andere geluid, of op andere zaken. Dit is bij autisten vaak onmogelijk. Zo vind ik het onbegrijpelijk dat men studeert of leest met het geluid van de radio of tv op de achtergrond.

Stelt u zich eens voor: u zit lekker rustig in de tuin, u geniet van de zon en de stilte. Stilte? Waar dan? Ik hoor overal geluiden, een kabaal van vanjewelste. Een buurman een paar huizen verderop die zijn graas maait met een motormaaier, schreeuwende kinderen, kwetterende vogels, een auto die langs komt rijden, een radio die ergens verderop speelt, geluidssignalen van de hulpdiensten, die regelmatig voorbijkomen, luid pratende voorbijgangers op de stoep (Waarom heb ik meer last van mensen die een onverstaanbare taal spreken dan van mensen die Nederlands spreken, of is hun geluidsniveau harder?) enz. U hoort het niet, u heeft zich ervoor afgesloten, u wilt stilte en u heeft stilte, tenzij het geluid extreem is. U hoort het misschien wel, maar registreert het niet.
Maar sluit u zich er eens niet voor af. Gaat u zich eens concentreren op die geluiden. Wat een ongelooflijk hoeveelheid lawaai, hè? Ik hoor ze allemaal wel, ik kan me er niet voor afsluiten en ik hoor al die geluiden door elkaar heen.. Bovendien hoor ik ze vele malen sterker dan U.
Ik zit dus op mooie zomerdagen het liefst binnen, ramen en deuren dicht.

En dan zit ik ergens midden op de heide en dan denk ik: hier moet toch stilte zijn. Nee hoor, er is altijd wel een snelweg of een spoorweg  in de buurt, of luid kletsende fietsers. (Waarom maken fietsers toch meer leven dan wandelaars?) U wilt de geluiden niet horen en u hoort ze niet. Ik kan me er niet voor afsluiten en hoor ze allemaal, even hard en door elkaar, en vergeet niet, vele malen sterker dan u.



Ik ken iemand die zich met zo'n geval op in drukke ruimtes begeeft, maar ik zie mezelf nog niet zo gauw zo lopen.

Een druk kruispunt oversteken is erg moeilijk. Er is zoveel lawaai om me heen dat ik me daar dan wel op móet concentreren. Hoe kan ik dan weten wanneer ik moet oversteken? Vaak loop ik dan maar met de fiets aan de hand over het zebrapad. Of ik neem een andere (langere) weg of een kruising met verkeerslichten om het drukke kruispunt te vermijden.

Vroeger, toen ik nog getrouwd was en nog wel tv had, en mijn ex tv wilde kijken, deed hij dat op mijn verzoek met de koptelefoon op. Vreselijk vond ik het lawaai van de tv als je er zelf niet naar kijkt. Vooral Amerikaanse films zijn geluidsduivels.  Daarin schreeuwt men zo erg en er zijn ook veel en harde bijgeluiden.

Altijd en overal is er geluid. Veel geluid. Om nog maar niet te spreken over de alom tegenwoordige muziek. Maar daarover een andere keer meer.

"En dan ga je toch op de rommelmarkt staan?" vraagt u zich af. Ja, als ik zelf kies voor lawaai, kan ik me daar op voorbereiden. Ik moet het dan achteraf wel bezuren door nog een paar dagen al die geluiden in mijn hoofd te horen. Het rustigst voor mij is natuurlijk een rommelmarkt zonder klanten, maar ja die mensen zijn nu eenmaal de charme van een rommelmarkt. Als het me te druk wordt, ga ik even naar buiten, weer relatieve rust inademen.
Bovendien vind ik het belangrijk om me niet helemaal te isoleren van de maatschappij.

Vorig jaar moest er een niersteen vergruisd worden. Na een paar keer dat harde geluid werd het me eigenlijk al te veel. Ik kreeg oordopjes, die dempten het geluid wel maar desondanks bleef er nog een akelige hoeveelheid geluid over. Ik merkte dat ik al aardig angstig begon te worden. Naarstig zocht ik naar oplossing, want weglopen was natuurlijk geen optie. Ik heb er toen maar voor gekozen om me in het lawaai te storten.  Ik lag te wachten op elke volgende boem en ging de boemen tellen. Dat heeft me gered. Zonder in paniek geraakt te zijn had ik de geestelijke kwelling doorstaan. Dit doe ik overigens ook met onweer. Zodra er een lichtflits verschijnt, zit ik te wachten op de donderslag. Die komt dan niet geheel onverwachts.

De (overdaad aan) geluiden veroorzaken bij mij angst, ik kan niet goed meer nadenken en uiteindelijk ontaardt het in paniek. Totaal overstuur van de angst. Sommige geluiden, met name hoge geluiden als van bestek of kinderstemmen doen lichamelijk pijn aan mijn oor.

Ik wil hier niet gaan zitten zeuren over mijn probleem. Ik wil wel dat hyperacusis meer bekendheid krijgt en dat er meer begrip is voor zaken die van de buitenkant niet te zien zijn. Als iemand zegt ergens last van te hebben, dat men dat dan serieus neemt, ook al komt het jezelf niet zo goed uit. Dit geldt uiteraard niet alleen voor hyperacusis.