Marja schreef hier over sieraden. Dat zette me aan het denken.
Regelmatige lezers weten dat ik behept ben met het syndroom van Asperger, een vorm van autisme. (Sinds 1 mei wordt dit officieel ASS genoemd. (Autistisch Spectrum Stoornis).)
Een van de kenmerkende aspecten is de overgevoeligheid van de zintuigen. Daardoor raak ik in verwarring en uiteindelijkin paniek.
Oor: Over horen en hyperacusis heb ik hier al eens geschreven.
Oog: Ik heb een vreselijke hekel aan fel licht. Nu hoef je daar geen autisme voor te hebben om er ook last van te hebben. Met fel licht bedoel ik overigens het licht van TL-lampen, fel zonlicht en dergelijke. Iets waarmee je mij zo in paniek krijgt zijn bijvoorbeeld discobollen. Voor mij is dat idioterie. Het licht draait en draait en gaat alle kanten op. Vreselijk.
Neus: Uiteraard houdt geen mens ervan als je de geur/stank van iemand ruikt. Maar ook geuren die voor menigeen prettig zijn, ervaar ik als vervelend. De geur van wasmiddelen die in je kleren gaat zitten, sterk geurende bloemen als hyacinten en rozen, leerlingen die duidelijk parfum of eau de toilette dragen.
Smaak: De structuur van het eten is voor mij belangrijk. Wat ik zo erg vind, is stracciatellavla. De vla is lekker zacht en romig en daar zitten dan van die harde stukjes in. Brrr.
Tast: Mijn huid is overgevoelig. Ik draag dus niets wat niet moet. Geen sieraden, geen make-up. Ik heb, hoewel ik getrouwd geweest ben, zelfs nooit een trouwring gehad. Zowel mijn ex als ik dragen geen ringen dus hebben we ook geen trouwringen aangeschaft. Het was niet echt nodig bij de ceremonie. Noodgedwongen draag ik wel een bril. Ik kan niets velen in mijn ogen, dus ook geen lenzen. Een voordeel van het ouder worden is dat je zicht op afstand verbetert. Ik hoef nu de bril alleen nog maar te dragen als ik de straat op ga. Hoewel ik zestiger ben, ben ik nog niet aan een leesbril toe. Dus die draag ik ook niet.
Alles wat met mijn huid in aanraking komt ergert me. Het liefst zou ik geen kleren dragen maar dat kan in onze maatschappij niet. Ik heb onlangs het boek Robinson Crusoë herlezen. Heerlijk, helemaal in je eentje lekker naaktlopen. Ik draag dus maar het liefst wijde kleding die op zo min mogelijk plaatsen mijn huid raakt.
Ik vind het dus ook vervelend als mensen mij onverwacht aanraken door bijvoorbeeld een hand op mijn arm te leggen. Goed bedoeld allemaal, maar ik gruw ervan. Om dan nog maar niet te spreken over verplicht zoenen. Tegenwoordig, na de diagnose, weet ik waardoor het allemaal komt en vind ik het minder erg.
Een mens kan soms ingewikkeld in elkaar zitten.
Ik herken veel bij onze jongste zoon en in sommige opzichten heb ik zelf ook een tic van mee gekregen. Ik schrik me te pletter bij onverwachte geluiden, heb een hekel aan herrie en telefoneren. Qua kleding kies ik ook voor luchtig en de beha gaat alleen aan als ik andere mensen ontvang of naar buiten moet. Lekkere geurtjes kan ik wel waarderen, maar ik ruik als eerste wanneer er iets niet pluis is of bedorven.
BeantwoordenVerwijderenMensen spreek ik het liefst een op een en aan grote groepen luidruchtige figuren heb ik een bloedhekel.
Ach, ik noem het Autisme light. ;o)
Autisme light, ja, dat kan ook natuurlijk. :-)
VerwijderenWat een nare ervaringen. Heerlijke geuren zoals pas gewassen beddengoed, bloemen hyacinten kortom geuren die ik als heel prettig ervaar zijn voor jou om te gruwelen. Ik heb wel iemand gekend die er allergisch voor was. Dochterlief toen nog puber spoot deodorant op terwijl we met zn drietjes in de auto zaten hahaha :-) Ik wist niet wat er gebeurde zo heftig reageerde ze (zit hier met een big smile omdat alles aan haar leuk was) Gelukkig weten mensen die je kennen dat ze je niet moeten aanraken want daar hou je niet van. Zoenen.. daar ben ik zowiezo geen voorstander van. Ik weiger soms bewust, en heb ooit meegemaakt dat een mevrouw kwam condoleren bij de begrafenis van mijn zus en zei: gecondoleerd, ik geef geen hand. en zo ging ze het rijtje af. Misschien had zij ook wel het syndroom van asperger denk ik weleens...
BeantwoordenVerwijderenHoe vervelend ik het ook vind, ik geef wel netjes een handje, zoals me vroeger bijgebracht is. Handen geven doe je bovendien zelf, dat is makkelijker. Aanrakingen en zoenen onderga je.
VerwijderenIk moet eerlijk zeggen dat ik nog niet de tijd heb genomen om eens echt te lezen wat Asperger precies inhoud en dat ''moet'' ik zeker eens gaan doen .Ik herken wel een paar dingen zoals fel licht en disco bollen raak ik absoluut van ik paniek !Mensen die mij erg onverwacht aanraken hebben geluk als ik niet van schrik een mep uitdeel dat vind ik echt een gruwel .En dat stomme gezoen is nog erger!! Ja ook ik steek ''apart '' in elkaar!!
BeantwoordenVerwijderenGroetjes Elisabeth
Hahaha, ik zie je al meppen. Dat is nog nooit bij me opgekomen. Ik deins achteruit.
VerwijderenOp Wikipedia staat een goed artikel over Asperger.
Deze reactie is verwijderd door de auteur.
BeantwoordenVerwijderenHoi Greet,
BeantwoordenVerwijderenNou meis, dat is een aardige opsomming!.
Is dit zo bij veel ASS "patiënten". (sorry als ik dit verkeerd benoem)
Maar goed dat we elkaar niet tegen komen, want ik ben van de aanrakerige hiihihihi. Maar als ik het zou weten zou ik het niet doen hoor.
Duidelijke blog meis.
Liefs
Wil
Patiënt ben ik in dit verband niet. Men gebruikt de termen autist, ASS'er of in mijn geval Asperger. Velen hebben last van overprikkeling van de zintuigen, omdat dat bij een autist veel intenser binnenkomt dan bij een niet-autist. Maar niet iedereen heeft het in dezelfde mate, de een heeft er meer last van dan de ander.
VerwijderenHaha, ik heb er geen bezwaar tegen om je tegen te komen. Als ik van tevoren weet dat ik bij iemand komt, die van het aanrakerige of het zoenerige is, stel ik me daar op in en is het minder erg omdat het niet onverwacht is.
BeantwoordenVerwijderenBedankt voor je reactie bij mij. Ik ben ook zintuigelijk overgevoelig, wat men tegenwoordig benoemt als HSP. Het is lastig dit duidelijk te maken aan de buitenwereld, er zijn al snel oordelen als aanstellen, overdrijven. Ik krijg vaak te horen als ik last heb van een overdaad aan geluid: 'sluit je er voor af'. Maar dat kan ik dus juist niet! Ik kan me voorstellen dat jij die dit vele malen erger hebt het heel moeilijk moet vinden. Niet alleen het feit zelf, maar vooral hoe anderen je kunnen begrijpen.
Margo
www.trulyfair.nl
Bedankt voor je reactie, Margo. Ik wist niet wat HSP was, dus heb ik het opgezocht op Wikipedia. Ik merk dat er zeker raakvlakken zijn met autisme, in ieder geval de overgevoeligheid op zintuiglijk gebied. Je hebt helemaal gelijk. De buitenwereld snapt er niets van en oordelen al snel. Ze vinden dat je normaal moet doen maar begrijpen niet dat niet kunnen nou net een gevolg is van de 'aandoening'. Vóór de diagnose vroeg ik wel eens aan mensen of zij vonden dat bijv. het geluid te hard stond of het licht te fel was. Maar niemand had er last van: ze vonden mij maar zeuren. Na de diagnose begon ik het zelf allemaal beter te begrijpen en vielen er duizenden puzzelstukjes op hun plaats. Nu is het toverwoord 'autisme/Asperger'. Mensen begrijpen het dan nog niet maar weten wel dat er iets is. Voor jou lijkt het me lastiger omdat HSP veel onbekender is dan autisme.
BeantwoordenVerwijderenOverigens kan ik het wel snappen dat mensen het niet begrijpen. Zoals ik het vroeger vreemd vond dat niet iedereen in dezelfde mate last had zoals ik.
Het is lastig reageren op je weblog Greet, vanaf de iPad. Ik krijg het niet voor elkaar naam en url in te vullen, dus doe ik het maar zo. Het was voor mij ook een openbaring toen ik ontdekte dat ik de uitzondering was, maar ook dat er veel meer mensen zijn zoals ik. Ik vond de anderen vaak lomp en gevoelloos reageren. Mijn man die 's morgens vroeg het volle licht in de slaapkamer aandeed. Mensen die lawaai maken met smijtende deuren, mensen met heel vervelende schelle stemmen, ik begreep niet dat ze zelf niet merkten dat ze super irritant waren. Eerlijk gezegd begrijp ik dat nog niet helemaal. Ook al heb jij er niet zo'n last van, een beetje nadenken en anticiperen op de buitenwereld kan geen kwaad. Ik heb ook moeite met drukte, met veel mensen, al die prikkels raak ik erg moe en geïrriteerd van. Ik ben dus het liefst in klein gezelschap. HSP is aan anderen niet uit te leggen. In een tijd dat alles in een vakje gestopt wordt en bijna iedereen een etiket krijgt opgeplakt heeft men daar het geduld niet voor, vindt het aanstellerij. Ik probeer me zoveel mogelijk aan te passen, maar ik trek tegenwoordig ook sneller mijn eigen grens. Ik ben daar in het verleden te vaak overheen getrokken, ik zorg nu beter voor mezelf. En wie het niet begrijpt en het ook niet wil begrijpen, met die mensen ga ik dus niet meer om. Mensen met autisme begrijp ik heel goed, ik begrijp sowieso dat we niet allen gelijk zijn, en dat het anders zijn niet inhoudt dat we een stoornis hebben, maar dat we anders functioneren en voelen dan de massa. We moeten allemaal rekening houden met elkaar. Dat is tegenwoordig in de 'ikke, ikke en de rest kan stikken' maatschappij vaak niet aan de orde.
VerwijderenMargo
www.trulyfair.nl